Nết ăn ở của người đường ngược xuôi bến đò lên làm sang phố mới
Nắng cuối thu êm đềm lọt qua kẽ lá điểm những chấm sáng trên thềm nhà lặng yên. Ai chợt nao lòng nhớ quê hương thì vẫn còn đấy một lối đi về…. Ruộng mùa này đang để ải. Qua ngòi Thia là đò bến Bún.
Và để rồi. Quán xá ở đây là những căn nhà bé nhỏ nép dưới lùm cây. Rừng vẫn hẹn sông. Bên ngoài là cửa hàng. Chính bến sông này là nơi giao tế. Tôi được nghe kể: Xưa. Cái mặc. Chỉ dăm bước chân lại đã thấy chàng trẻ trai đang loay hoay sửa chiếc lồng bẫy lên đồi bẫy chim rừng. Nếp nghĩ của tiên tổ xưa mạch lạc như đường nét phong thủy. Ngoại thành là một xã nằm men bờ sông Đà.
Thương gia ngược bến lên đây sinh sống. Chỉ qua một quèn sông phù sa đặc sánh. Người con gái ấy đã xuống thuyền theo chồng về dưới dưới xuôi từ ngày ấy. Bên lề cỏ hoa đồng nội vẫn trổ bông tím biếc khiến bước chân người khách từ phố thị thêm ngỡ ngàng để rồi cứ đi tiếp mãi như đang bị hút hồn bởi vẻ hoang sơ. Đứng từ chiếc cầu bê tông trên ngòi nhìn xuống cả một dải đồi chợt gợi cho ta nghĩ tới cái mạch sống.
Có lẽ sẽ chẳng có ở đâu sự mộc mạc đến từ một nhịp sống chậm dãi và hiền hòa như chốn này.
Đàn gà mải kiếm mồi nhao ra ngoài mặt đường nhựa. Con sông từng biến những quà đồi xanh tươi ven đất cổ Hòa Bình thành những hòn non bộ. Con đường độc nhất vô nhị ấy được định danh bằng một tấm bảng gỗ viết sơn trắng. Bóng cây như cũng chững lại trên mép sân gạch mộc lát nghiêng mà khắc nghi một dấu chân ai từng để lại.
Dòng sông thoáng hiện rồi ngại ngùng xuôi về phía Trung Hà nhưng vẫn không quên gửi lại vị gió mát lành cho vườn tược. Trăm thứ hoa trái xuống thuyền về xuôi. Đổi trác đặc biệt nhất. Con ngòi chắt từng giọt nước rơi từ lá rừng tìm ra sông mà hợp lưu nhưng lại như thể đang ngược sông đưa nước vào rừng thẳm. Đổi họ. Ở đâu có ruộng là ở đó có sự đầm ấm lạ thường của một đời sống nông nghiệp. Bên trong vẫn là vườn cây ao cá.
Vào phố chợ chợt gặp bác thợ già đang cặm cụi đóng thuyền. Không bị nhịp sống thương trường lấy đi nếp sinh hoạt bình dị quê kệch. Có lẽ ắt đã chìm vào quên lãng. Dựng nhà. Tôi núm lục trong trí tưởng một ngôi nhà xưa cũ. Thời kì như ngừng trôi. Bao thợ thuyền. Con đường nhựa bé nhỏ men theo đồi vắng đã có những thửa ruộng xinh xinh vỗ về ấm áp.
Một sinh khí làng quê hiền lành. Ảnh minh họa. Ngoài bến Bún để mảnh đất này lặng lẽ xanh tươi như một chốn "đào hoa nguyên kí" không có tuổi. Thật lạ. Lặng đọng ngoài cầu ngòi Thia.
Lại có bao thứ hàng hóa. Nhưng. Nước đã lặng. Mười năm có phải là chỉ mới hôm qua đâu mà đất ngoại ô vẫn bình yên thế? đô thị còn rất trẻ nhưng ngoại ô chưa kịp già đi trong tâm não mỗi người. Dọc theo con đường ấy tôi bắt gặp ngòi Thia hoang dại. Nhưng. Lặng đến mơ màng. Tên một người con gái gắn với loài hoa mọc bên thềm nhà.
Tiếng lợn dụi mõm trong chuồng. Chính sự hoang sơ. Không bị cái rầm rĩ của cầu cảng làm thay đổi. Vắng lặng đã thành một phép thanh lọc những nghề đời chợ búa. Đồi rừng để lại một dư vang văn hóa đa tầng của đất Yên Mông này. Con sông hung hãn trong tùy bút Nguyễn Tuân đã từng a dua với Thủy Tinh dâng nước lên núi Tản.
Từ đây nhìn xuống. Trăm thứ lâm thổ sản đã xuống bến về xuôi. Cố giấu đi quá khứ trên thượng nguồn hiểm ác mà làm thân với bờ bãi trung du.
Lại như chưa hề thay đổi. Bến sông cổ xưa và quan trọng nhất đã góp phần giữ lại cho ngoại thành nếp sống cổ truyền. Lập làng của người Việt xưa. Dòng suối là một chứng tích cho sự sinh thành văn hóa lấy ứng xử với tự nhiên mà tạo lập cái ăn.
Như muốn thay tên. Nhưng. Con đường nhỏ xuống đến khu phố nhỏ mươi hàng quán. Người dân ở đây không cần ngược ra phố. Có điều gì đó rất xa. Sông chưa rời phố. Mộc mạc. Mỗi con ngòi.
Tán cây tỏa bóng mát lối đi lên thềm nhà cao với những bậc xi măng đã hoen rêu.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét